Marksizm, insan ve toplum

“`html

Taner Timur’un “Marksizm, İnsan ve Toplum” Eseri Üzerine Bir İnceleme

Taner Timur, eserinde “Marksizm, İnsan ve Toplum”, dört Fransız yazarın Marx’ın etkisiyle insan ve toplum konularındaki düşüncelerini Marksist bir perspektiften değerlendiriyor. Bu kitap, Marksizmin zenginliğini keşfetmek isteyenler için önemli bir kaynak niteliği taşıyor.

Kitabın başlangıcında Timur, Balibar’ın “Marx’ın Felsefesi” eserine atıfta bulunarak, Marksizmin çeşitli sorunlarını tartışıyor. 124 sayfa boyunca yoğun bir içerik sunan bu eser, Balibar’ın Marx düşüncesinin felsefi yapısına dair görüşlerini detaylıca ele alıyor. Balibar’ın tasnifine göre, Marx bir felsefi sistem oluşturmadı. Marx’ın düşünceleri, felsefedeki klasik doktrin anlayışına aykırı bir formda gelişmiş olup, Balibar’a göre, Marx’ın felsefi katkıları tutarsız bir yapıya sahiptir.

Marksizm, İnsan ve Toplum
Taner Timur, Marksizm, İnsan ve Toplum/Balibar, Seve, Althusser, Bouerdieu, 259 s., Yordam Kitap, 2020

Marx’ın insanın özünü toplumsal ilişkilerin birliği içinde açıklaması, felsefe tarihinde yeni tartışmalara olanak sağlıyor. Geleneksel idealizmin yerine toplumsal ilişkileri koyarak, insanın özünün zenginliğini öne çıkarmıştır. Bu bağlamda, “sembolik praksis” kavramıyla, ideolojinin eleştirisini de gündeme getiriyor. Balibar’a göre, Marx’ın “Alman İdeolojisi” eseri, bu dönüşümün en önemli parçalarından biridir. Üretim ontolojisi, insanın özünü anlayabilmek adına gereklidir, ancak bu kavramın ardında yatan ideolojilerin eleştirilmesi şarttır.

Timur, Balibar’ın tespitlerine katılmakla birlikte, Marx’ın “Kapital” eserinde ideoloji kavramını bazı durumlarda kullandığını savunuyor. Ancak, yabancılaşmanın Marx’ın “1844 El Yazmaları”ndaki anlamından farklı olarak ele alınması gerektiğine dikkat çekiyor. Yabancılaşma kavramı, meta fetişizmi gibi bir bağıntıyla birbirini destekliyormuş gibi görünse de, iki kavramın anlamları oldukça farklıdır.

Timur’un incelediği bir diğer yazar ise Lucien Seve’dir. Seve, “Marksizm ve Kişilik Kuramı”nda yeni bir bilimsel yaklaşım geliştirme iddiasında. Seve, Marx’ın düşüncelerinde, bireyin sosyal ilişkiler içerisinde özünü bulduğunu vurgulayarak, bireyin yeteneklerini “edimler ve potansiyeller” çerçevesinde değerlendirmektedir. Bireysel yetenekler, toplumsal yapı ile doğrudan ilişkilidir ve bu iki unsura dair diyalektik ilişki büyü bir önem taşımaktadır. Bireyin gelişimi, sosyal gereksinimlerle de şekillenirken, kapitalist sistemde bu etkileşim daha da pekişiyor.

Seve, insanların bazı eylemlerinin doğrudan ihtiyaçlarını karşıladığını, ancak çalışma gibi diğer eylemlerin bunun ötesinde daha soyut bir yapıya sahip olduğunu ifade ediyor. Bu durum, birey ile toplumsal ilişkiler arasında bir örtüşme yaratıyor ve bireyin toplumsal rolünü anlama gerekliliğini ortaya çıkarıyor.

Timur’un kitabında dikkat çeken diğer bir bölge ise Althusser’in psikanaliz ve Marksizm ilişkisini incelemesiydi. 1960’larda bu iki düşünce biçimi arasında önemli bir bağ oluştu. Althusser, psikanaliz ile insan bilimleri arasındaki ilişkileri incelerken, soyut kavramların ötesinde somut gerçeklik ile kavramlar arasındaki bağı güçlü bir şekilde kurar.

Son bölümde, Bouerdieu’nun birey ve toplum arasındaki ilişkilerini ele alıyor. Bouerdieu’nun odaklandığı temel kavramlar; “habitus”, “alan” ve “pratik duygu” ile toplumsal dinamikleri anlamaya yönelik önemli bir yaklaşım sunmaktadır. Bouerdieu, bu kavramları geliştirirken Marx’ın düşüncelerinden etkilenmiştir. Bu üçlü, bireyin toplumsal içindeki pratik değerleri ve öznelliği aşmasına yol açan bir çerçeve sunar. Habitus, bireyin içsel toplumsal yapısını ifade ederken, alanlar toplumsal yaşamda özerk alanları simgeler.

Sonuç olarak, Taner Timur’un eseri, Marksizm ile birey-toplum ilişkisine dair önemli tartışmaları derinlemesine ele almakta ve okuyucuya zengin bir düşünme perspektifi sunmaktadır. Dört Fransız düşünürünün yaklaşımını Marksist bir çerçevede incelerken, aynı zamanda edindiğimiz düşünsel mirası sorgulamaya yönlendirmektedir.

“`

Related Posts

HAC DÖNÜŞ TARİHLERİ 2025 || Hac dönüşleri başladı mı? 2025 Hac kafileleri ne zaman dönecek?

Hac dönüş tarihleri 2025, kutsal topraklardaki ibadetlerin tamamlanmasının ardından merak ediliyor. Arafat ve Müzdelife’de Kurban Bayramı arifesinde vakfe görevlerini yapan ve daha sonra Cemerat’a geçerek “büyük şeytan” olarak ifade edilen “Akabe cemresi”ne 7 taş atan Müslümanlar, daha sonra Kabe’de ziyaret tavafı ve sa’yi gerçekleştirdi. Kurbanları kesilip, tıraş olduktan sonra ihramdan çıkarak hacı olan Müslümanlar, bayramın ikinci ve üçüncü gününde de şeytan taşladı. Hac ibadetinin tamamlanmasının ardından dönüş takvimi araştırılıyor. Peki Hac dönüşleri başladı mı? 2025 Hac kafileleri ne zaman dönecek? İşte ayrıntılar…

LGS ne zaman saat kaçta başlayıp, kaçta bitecek? kaç dakika sürecek? MEB Sınav Kılavuzu: LGS oturum başlangıç saatleri ve dakikaları

LGS sınav saati ve oturum dakikaları sınava son bir gün kala öğrenciler tarafından merak edilip araştırılıyor. En çok sorgulananlar arasında ise “2025 LGS ne zaman saat kaçta başlayıp, kaçta bitecek? kaç dakika sürecek?” sorusunun cevabına çevrildi. Hemen belirtelim ki merak edilen sorular LGS sınav kılavuzunun yayınlanmasının ardından cevabını buldu. Peki, LGS ne zaman saat kaçta başlayacak, kaç dakika sürecek? İşte merak edilip araştırılan sorunun cevabıyla ilgili ayrıntılar…

E OKUL GİRİŞ EKRANI VBS 2025: e-Okul ne zaman kapanıyor 2025? MEB e-okul VBS (veli girişi) nasıl yapılır, 2. Dönem karne notları ve devamsızlık nasıl bakılır? E-Okul karne ve not bilgisi görüntüleme!

E-Okul VBS giriş ekranı 2025, karnelerin alınmasına kısa süre kala milyonlarca öğrenci ve velinin gündeminde yer alıyor. Okullarda 03 Şubat 2025 Pazartesi günü başlayan ikinci dönem 20 Haziran 2025 Cuma günü sona erecek. Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) e-Okul Veli Bilgilendirme Sistemi ile e-karne, şube yazılı ortalamaları, not, nakil, devamsızlık, merkezi sınav, takdir, teşekkür belgeleri gibi bilgilere kolayca erişim imkanı sunuluyor. MEB e Okul VBS ve öğrenci giriş ekranında yoğunluktan dolayı aksamalar görülebiliyor. Zaman zaman e-Okul ekranında yaşanan kesinti nedeniyle, e-Okul neden açılmıyor, kapandı mı? soruları da gündeme geliyor. Peki, e-Okul girişi nasıl yapılır, notlar ve devamsızlık nasıl bakılır? Ara tatil öncesi e-Okul kapanacak mı? İşte, MEB e-okul Veli Bilgilendirme Sistemi giriş ekranı ve konu hakkında ayrıntılı bilgiler.

Müzeler bayramda açık mı? Kurban Bayramı’nda müzeler, kasır ve saraylar ziyarete açık mı, kapalı mı?

İstanbul müzeleri ve sarayları açılış kapanış saati, Kurban Bayramı tatili dolayısıyla sorgulanıyor. Topkapı Sarayı, Dolmabahçe gibi saraylar bayram tatili süresince ziyaretçilerini karşılayacak. Kurban Bayramı’nı İstanbul’da geçiren vatandaşlar tarihi mekanların açık olup olmadığını merak ediyor. Peki müzeler bayramda açık mı? Kurban Bayramı’nda müzeler, kasır ve saraylar ziyarete açık mı, kapalı mı?

Candan Erçetin ve Barcelona Gipsy Balkan Orchestra, Harbiye’de aynı sahneyi paylaştı

Candan Erçetin ve Barcelona Gipsy Balkan Orchestra, Harbiye’de aynı sahneyi paylaştı

29 Mayıs ne bayramı, neden kutlanıyor? İstanbul’un Fethi’nin 572. yıl dönümü! 29 Mayıs’ta ne oldu? İstanbul fethi – Kısa tarihçe

29 Mayıs tarihinin gelmesiyle birlikte İstanbul başta olmak üzere birçok ilde kutlama faaliyetlerine denk gelenler merak içerisinde “29 Mayıs ne bayramı, neden kutlanıyor?” ve “29 Mayıs’ta ne oldu?” sorularının cevabını araştırıyor. Merak edenler için 29 Mayıs’la ilgili ayrıntıları haberimizde derledik. Peki, 29 Mayıs ne bayramı, neden kutlanıyor? İşte İstanbul’un Fethi ile ilgili ayrıntılar ve İstanbul’un Fethi kısa tarihçesi…