Kazakistan’da Hazar Denizi’nin çekilmesine ve ekolojik durumuna dikkati çekmek amacıyla “Save The Caspian Sea” konulu yuvarlak masa toplantısı yapıldı.
“Save The Caspian Sea” Çevre Hareketi tarafından başkent Astana’da düzenlenen toplantıya yerli ve yabancı uzmanlar, milletvekilleri, kamu ve sivil toplum kuruluşların yetkilileri, uluslararası kuruluşların temsilcileri ile basın mensupları katıldı.
Toplantıda, Hazar Denizi’nin güncel ekolojik durumu, deniz suyunun çekilmesinin nedenleri ve gelecek tahminler, sadece Hazar Denizi’ne ait olan Hazar fokunun popülasyonunun azalması, petrol üretiminin denizin ekosistemine etkisi, sorunların çözümünde uluslararası işbirliğinin önemi gibi konularda sunumlar yapıldı.
“Save The Caspian Sea” Çevre Hareketi Kurucusu Vadim Ni, toplantıda yaptığı konuşmada, Hazar Denizi çevre krizinin küresel ve bölgesel güvenliği ilgilendiren konu olduğuna işaret etti.
Ni, denizin çekilmesi, kirlenmesi, biyoçeşitliliğini kaybetmesi gibi kilit sorunlarla karşı karşıya olduklarını belirterek ” Aral Gölü’nü göz göre göre kaybettik. Bugün elimizde Hazar Denizi’nin gözlerimizin önünde yok olmasını izlemek ya da onu kurtarmak için güçlerimizi birleştirmek gibi iki seçenek var.” dedi.
Halihazırda Hazar foku popülasyonunun 1 milyondan 70 bine kadar düştüğünü, mersin balığının ise yüzde 90 yok olduğunu, Hazar Denizi’nde konaklayan 15 milyondan fazla göçmen kuşun alışık rotalarını kaybetme tehlikesi yaşadığını aktaran Ni, “Tüm bu sorunların ortak bir nedeni var; duyarsızlığımız, endüstriyel sömürü ve kontrolsüz kirlilik. Sadece geçen yıl Hazar Denizi’ne 100 bin tondan fazla petrol ürünü döküldü. Bir ton petrol 10 kilometrekarelik su yüzeyini kaplıyor. Böylece Hazar, ölü denize dönüşüyor.” değerlendirmesinde bulundu.
Kazakistan Ekoloji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, Çevre Politikası Dairesi Müdür Vekili Natalya Dauletyarova, Hazar Denizi’nin ülke ekonomisi için önemini vurguladı.
Son yıllarda denizde su seviyesinin düşmeye devam ettiğini kaydeden Dauletyarova, “2024 yılında Hazar Denizi’nin Kazakistan kayısında su seviyesi 26 santimetreye kadar düştü.” ifadesini kullandı.
Dauletyarova, Hazar Denizi’nin çekilmesinin en büyük nedeninin iklim değişikliği olduğunu ve nehirlerden denize gelen su miktarının da azaldığını belirterek “Hazar Denizi’ni yaklaşık 130 nehir besliyor. Önemli kaynak Volga Nehri’dir.” dedi.
Hazar’da suyun çekilmesinin büyük krize yol açacağına işaret eden Dauletyarova, hükümet olarak Hazar Denizi’nin bilimsel araştırılması için bir enstitü kurulmasına yönelik çalışmalar yaptıklarını söyledi.
